محیط زیست عزیز ما

عقاب ماهی‌گیر

عقاب ماهی‌گیر

عقاب ماهی‌گیر (نام علمی: Pandion haliaetus)، نوعی پرندهٔ شکاری ماهی‌خوار و روزگرد است که در همۀ قاره‌های جهان (به جز قطب جنوب) و بسیاری از جزایر زندگی می‌کند. تیره عقاب‌ماهی‌گیر (Pandionidae)، تیره‌ای از راسته بازسانان است که عموماً زیستگاه خود را در کنار آب انتخاب می‌کنند و از آبزیان تغذیه می‌کنند.

سمور جنگلی

نام های دیگر : سمور کاج اروپایی

سمور جنگلی یا سمور کاج اروپایی (نام علمی: Martes martes) نام یک گونه از سرده سمورها است. سمور جنگلی حیوانی همه‌چیزخوار و بومی اروپا و آسیای غربی است و جثه‌ای به اندازه گربه دارد.

گربهٔ پالاس

گربه پالاس

گربهٔ پالاس (نام علمی: Felis manul) یک گربه‌سان وحشی کوچک بومی آسیای میانه است. این جانور تقریباً کمی بزرگتر از اندازهٔ یک گربه خانگی است و دارای حدود ۶۰ سانتی‌متر طول (بدون احتساب دم ۲۵ سانتی‌متری‌اش) و به‌طور متوسط ۳٫۶ کیلوگرم وزن است. رنگ موهای بدن‌اش خاکستری روشن یا زرد تیره همراه با نوارهای عمودی است که گاهی در میان موهای انبوه و متراکم بدن، دیده نمی‌شوند. این گربه شکل‌های گوناگونی دارد که آن را از دیگر گربه‌سانان متمایز می‌سازد. چشمان گرد این جانور، برجسته‌ترین ویژگی‌اش به‌شمار می‌آید. پاهایش کوتاه هستند، سرین‌اش نسبتاً بزرگ است و موهایش بلند و انبوه هستند.

خرس قهوه‌ای

خرس قهوه ای

خرس قهوه‌ای (نام علمی: Ursus arctos) گونه‌ای خرس بزرگ‌جثه و درشت‌اندام است که در بسیاری از مناطق آمریکای شمالی و شمال اورآسیا پراکنده‌است. وزن این نوع خرس از ۱۰۰ تا ۸۰۰ کیلوگرم متغیر است و بزرگ‌ترین زیرگونهٔ آن خرس کودیاک در قامتی هم‌اندازهٔ خرس قطبی با وی بر سر عنوان بزرگ‌ترین گونهٔ خرس و بزرگ‌ترین جانور شکارچی روی خشکی رقابت می‌کند. زیرگونه خرس قهوه‌ای (خرس کودیاک) بزرگ‌ترین و قوی‌ترین گوشتخوار موجود در خشکی است.

راکون

راکون

راکون (نام علمی: Procyon lotor) پستانداری میان‌جثه و بومی آمریکای شمالی است. راکون بزرگ‌ترین عضو خانواده خرسکیان است و ۴۰ تا ۷۰ سانتیمتر طول و ۳٫۵ تا ۹ کیلوگرم وزن دارد. خز خاکستری آن با کرک‌های متراکم حفاظت خوبی در مقابل سرما برایش فراهم‌می‌کند. این حیوان همه‌چیزخوار و عمدتاً شب‌گرد است. حدود ۴۰ درصد غذای آن از بی‌مهرگان، ۳۳ درصد گیاهان و ۲۷ درصد مهره‌داران تأمین می‌شود.

خدنگ

خدنگ

خَدَنگان (نام علمی: Herpestidae) خانواده‌ای از گوشتخواران کوچک در زیرراستهٔ گربه‌سانان هستند. آن‌ها در جنوب اوراسیا و آفریقا زندگی می‌کنند و ۳۴ گونهٔ مختلف دارند که در ۱۴ سرده قرار می‌گیرند.

نوک‌پهن سرخ

نوک‌پهن سرخ

نوک‌پهن سرخ (نام علمی: Anas platalea) نام یک گونه از سرده مرغابی‌ها است. این گونه بومی جنوب آمریکای جنوبی است.

کشیم

نام دیگر : کشیم سانان

کِشیم‌ها پرندگانی از راستهٔ کشیم‌سانان (نام علمی: Podicipediformes) هستند که با گسترهٔ فراوانی در سراسر جهان، به استثنای جنوبگان یافت می‌شوند. اعضای این راسته پرندگانی شیرجه‌زن هستند که پیرامون آب‌های شیرین زندگی می‌کنند. این راسته تنها یک تیره دارد که کشیمان (Podicipedidae) نامیده می‌شود و شامل ۲۲ گونه در ۶ سرده است.

غواص‌سانان

نام های دیگر : شیرجه‌روسانان

غواص‌سانان یا شیرجه‌روسانان (نام علمی: Gaviiformes) راسته‌ای از پرندگان آبزی، در اندازه‌های بزرگ یا متوسط، با منقار نوک‌تیز هستند که پاهایشان برای شیرجه زدن مناسب است. اعضای این راسته در بسیاری بخش‌های آمریکای شمالی، ایسلند، و شمال اوراسیا یافت می‌شوند. تنها تیره ی باقی‌مانده از این راسته، غواصان نام دارد که شامل ۵ گونه می‌شود.

لک‌لک سیاه

لک‌لک سیاه

لک‌لک سیاه (نام علمی: Ciconia nigra) پرنده‌ای‌ست به طول ۹۵ سانتیمتر، دارای پر و بال سیاه براق با جلای زرشکی و سبز و سطح شکمی سفید. منقار، دور چشم و پاهای این پرنده سرخ رنگ است. لک‌لک سیاه پرنده‌ای است تک‌زی و دیر انس که به تنهائی یا دسته جمعی مهاجرت می‌کند.

میش مرغ

میش مرغ

میش‌مُرغ، با (نام علمی: Otis tarda)، (به کردی: چێرگ çirgan)، پرنده‌ای از از راسته میش‌مرغ‌سانان و خانوادهٔ میش‌مرغ‌ها (Otididae) است. این پرنده در دشت‌های وسیع بی‌درخت، زمین‌های گندم دیم، کشتزارهای پهناور حبوبات و یونجه و علفزارها زندگی می‌کند.

زنگوله‌بال

زنگوله بال

زنگوله‌بال (نام علمی: Tetrax tetrax) پرنده‌ای بزرگ از خانوادهٔ هوبرگان و تنها گونهٔ پرندگان زنگوله‌بال است. زیستگاه این پرندگان مرکز و جنوب اروپا تا غرب و مرکز آسیا است. پرندگان اروپای جنوبی اغلب ساکن هستند ولی دیگر گروه‌ها در زمستان به سرزمین‌های جنوبی‌تر مهاجرت می‌کنند. جمعیت زنگوله‌بال‌ها به دلیل نابودی محدودهٔ زیستی و تولید مثلی آن‌ها رو به کاهش است و در وضعیت نزدیک به تهدید نسل قرار گرفته‌اند.

هوبره

هوبره

هوبَره‌ایان (Otididae) تیره‌ای از راستهٔ میش‌مرغ‌سانان است که پرندگانی خشکی‌زی با جثهٔ متوسط تا بسیار بزرگ‌اند و پاها و گردن بلند و منقار قوی و کوتاه دارند. حتی وقتی احساس خطر می‌کند، ترجیح می‌دهد روی زمین بدود. اگر در هنگام پرواز با خطر حملهٔ یک پرندهٔ شکاری روبه‌رو شود، مدفوع چسبناک خود را مانند بمب به سمت پرندهٔ شکاری پرتاب می‌کند. این بمب طبیعی که بسیار چسبناک است، پر و بال مهاجم را به هم می‌چسباند. از همین رو به پرندهٔ بمب‌انداز معروف است.

موش کانگورویی

موش کانگرویی

موش کانگورویی (نام علمی: Microdipodops) (نام پارسی این موش در فرهنگ دهخدا، کلاوو است) نام یک سرده از تیره دیگرموشان است.

قوچ و میش لارستان

نام های دیگر : قوچ لارستان

شاخ‌های قوچ لارستان شبیه قوچ اوریال، تقریباً به موازات گردن انحناء دارند. جلوی شاخ پهن و با زوایای تیز است. میش‌ها نیز دارای شاخ کوتاهی هستند. در ناحیه پایین گردن و سینه موهای سیاه و کوتاهی مشاهده می‌شود. لکه‌ سفید زینی‌ شکل در ناحیه کمر وجود دارد. قوچ لارستان از کوچک‌ترین قوچ‌های جهان به شمار می‌رود و وزن نر بالغ آن بیش از 35 کیلوگرم نیست.

زیباموش زاگرسی

نام های دیگر : زیباموش زاگرسی، همستر دم‌دراز زاگرسی، همستر موش‌واره ایرانی

زیباموش زاگرسی یا همستر دم‌دراز زاگرسی (نام علمی: Calomyscus bailwardi) یا همستر موش‌واره ایرانی گونه‌ای جونده است که در سرده همسترهای موش‌وار قرار دارد. جنوب ایران و ارتفاعات کوه‌های زاگرس زیستگاه همستر موش‌واره زاگرسی است.

وُل ایرانی

ول ایرانی

وُل ایرانی نوعی ول از خانوادهٔ همسترهای دم‌کوتاه در راستهٔ جونده است. این جانور تنها در ایران یافت می‌شود.

سنجاب ایرانی

نام های دیگر : سنجاب قفقازی

سنجاب ایرانی یا سنجاب قفقازی (نام علمی: Sciurus anomalus) نوعی سنجاب درختی است که در جنگل‌های پهن‌برگ غرب آسیا، قفقاز، آناتولی، زاگرس و مدیترانه شرقی زندگی می‌کند.

سمندر لرستانی

نام های دیگر : سمندر کوهستانی لرستان، سمندر خالدار قیصری، سمندر قیصر، سمندر خالدار، حاجی باریک آو

سمندر لرستانی گونه‌ای سمندر بسیار رنگی است که در جنوب رشته کوه‌های زاگرس در منطقه زیستگاه ووژن آب و چندین زیستگاه دیگر زندگی می‌کند. مطابق مصوبه شورای عالی محیط زیست ایران به علت در خطر انقراض بودن نسل این دوزیست، خرید و فروش و حمل آن ممنوع بوده و فرد خاطی جریمه و بازداشت می‌شود.

افعی شاخدار ایرانی

نام های دیگر : مار شاخ دار ایرانی

مار شاخدار ایرانی Pseudocerastes persicus یکی از مارهای سمی خطرناک و از اعضای خانواده افعی‌هاست. این افعی افزون بر ایران در کشورهای عراق، پاکستان، افغانستان و عمان نیز گزارش شده و در ایران در مناطق شنی، صخره‌ای و بوته‌زارهای استان یزد، خراسان، کرمان، سیستان و بلوچستان، اصفهان، فارس، سمنان، مرکزی، خوزستان، زنجان، تهران، قم و هرمزگان و بوشهر و قشم حضور دارد.