لاک‌پشت پوزه‌عقابی

نام‌های دیگر: لاک‌پشت دریایی خلیح فارس، لاک‌پشت منقارعقابی



لاک‌پشت پوزه‌عقابی یکی از بزرگ‌ترین گونه‌های لاک‌پشت‌های دریایی است که در خلیج فارس و دریای عمان زندگی می‌کند. این گونه به‌دلیل رفتارهای خاص در جفت‌گیری و تخم‌گذاری، و همچنین ویژگی‌های بدنی همچون پوزه بزرگ و شبیه به عقاب خود، شناخته شده است. لاک‌پشت پوزه‌عقابی یکی از گونه‌های در معرض انقراض است و به حفاظت ویژه نیاز دارد.
لاک‌پشت پوزه‌عقابی (Caretta caretta) یکی از بزرگ‌ترین لاک‌پشت‌های دریایی است که طول بدن آن معمولاً بین ۸۰ تا ۱۱۰ سانتی‌متر و وزن آن بین ۶۰ تا ۱۳۰ کیلوگرم متغیر است. این گونه با پوست قهوه‌ای مایل به قرمز و لاک سخت و مقاوم خود شناخته می‌شود. یکی از ویژگی‌های برجسته این گونه، پوزه بزرگ آن است که شبیه به عقاب می‌باشد و این ویژگی به آن کمک می‌کند تا با استفاده از آن، از قدرت بیشتری برای شکستن صدف موجودات دریایی مانند خرچنگ‌ها و نرم‌تنان برخوردار شود.

لاک‌پشت پوزه‌عقابی عمدتاً در خلیج فارس، دریای عمان و سایر سواحل جنوبی ایران زندگی می‌کند. مناطق خاصی مانند سواحل استان‌های بوشهر، هرمزگان، و جنوب استان فارس زیستگاه‌های اصلی تخم‌گذاری این گونه هستند. این گونه‌ها در سواحل شنی و دور از تجمعات انسانی برای تخم‌گذاری مهاجرت می‌کنند. علاوه بر ایران، این گونه در سواحل عمان، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و کویت نیز دیده می‌شود. لاک‌پشت‌های پوزه‌عقابی در مناطقی با آب‌های گرم و سواحل شنی زندگی می‌کنند. دمای مناسب برای تخم‌گذاری این گونه بین ۲۶ تا ۲۹ درجه سانتی‌گراد است. این گونه‌ها به‌طور عمده در سواحل کم‌عمق و آرام با جریان‌های ملایم پیدا می‌شوند. در هنگام تخم‌گذاری، لاک‌پشت‌ها مسافتی طولانی را از دریا به سواحل شنی می‌پیمایند تا تخم‌گذاری کنند. لاک‌پشت‌های پوزه‌عقابی از موجودات دریایی نظیر خرچنگ‌ها، نرم‌تنان (حلزون‌ها، صدف‌ها)، ماهیان کوچک و جلبک‌ها تغذیه می‌کنند. این گونه‌ها نقش مهمی در حفظ تعادل زیستی اکوسیستم‌های دریایی دارند و در کنترل جمعیت خرچنگ‌ها و سایر موجودات بستر دریا مؤثر هستند. در زیستگاه‌های تخم‌گذاری این گونه‌ها، این گونه‌ها می‌توانند نقش مهمی در حفظ پوشش گیاهی ساحلی ایفا کنند.
لاک‌پشت‌های پوزه‌عقابی به‌عنوان یک جاذبه گردشگری در برخی مناطق ساحلی ایران شناخته می‌شوند. گردشگران علاقه‌مند به مشاهده رفتار تخم‌گذاری این گونه در فصول خاص به سواحل ایران می‌آیند. در کنار این، لاک‌پشت‌ها به‌عنوان یک نماد از حفاظت از محیط‌زیست و حیات‌وحش دریایی در آموزش‌های زیست‌محیطی در جوامع محلی اهمیت زیادی دارند.

تهدیدها و چالش ها:
• آلودگی‌های دریایی: مواد نفتی، پلاستیکی و فاضلاب‌ها.
• تخریب زیستگاه‌ها: نابودی سواحل شنی و تخریب مناطقی که برای تخم‌گذاری حیاتی هستند.
‌• شکار غیرقانونی: جمع‌آوری تخم‌ها، صید به‌عنوان غذا یا استفاده از پوست لاک‌پشت‌ها.
• تغییرات اقلیمی: افزایش دما و تغییر در شرایط مناسب تخم‌گذاری.

اهمیت زیست‌محیطی:
لاک‌پشت پوزه‌عقابی به‌عنوان گونه‌ای در معرض تهدید انقراض، نقش بسیار مهمی در حفظ تعادل اکوسیستم‌های دریایی و حفاظت از سواحل شنی دارد. این گونه‌ها به‌عنوان شاخصی از سلامت محیط‌های دریایی و زیستگاه‌های ساحلی شناخته می‌شوند و حفاظت از آن‌ها باعث حفظ تنوع زیستی و پایداری زیستگاه‌های دریایی خواهد شد.

مطالعه بیشتر