سید محمود هاشمی شاهرودی
اطلاعات شناسنامه ای
تاریخ تولد: ۱۳۲۷/۰۵/۲۴
تاریخ وفات: ۱۳۹۷/۱۰/۰۳
محل وفات: تهران، ایران
محل دفن: مسجد بالاسر حرم حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها، قم، ایران
دلیل شهرت
سیاستمدار
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و نائب رئیس مجلس خبرگان رهبریعلت وفات
بیماری
توضیحات و جزئیات بیشتر
آيت الله سيد محمود هاشمى شاهرودى در سال 1327 هجرى شمسى در شهر نجف و در خانواده‌ى مذهبى و از سادات منسوب به امام حسين(ع) چشم به جهان گشود. پدرش مرحوم آيت الله سيد على حسينى شاهرودى، از شاگردان برجسته مرحوم آیت الله العظمی خویی (ره) بود که بحث های اصول و فقه استاد خود را به رشته تحریر درآورد. او تحصيلات ابتدايى را در مدرسه علوی نجف به پايان رسانيد و سپس به تحصيلات حوزوى روى آورد. او با توجه به موقعيت علمى خانوادگى و نيز با توجه به هوش و استعداد سرشار و كوشش فراوان خود، در مدتى اندک توانست دروس دوره سطح را به پايان رساند.
پس از آن به حلقه درس آيت الله العظمى شهيد سيد محمد باقر صدر پيوست و سال ها در خدمت استاد خود، مبانى اجتهاد در اصول و فقه را به خوبى آموخت و در درس ديگر مراجع آن روز نجف ـ از جمله امام خمينى(ره) و آیت الله العظمی خویی (ره) ـ نيز با جديت شركت جست و بهره‌هاى فراوان برد. آيت‌الله العظمی سيد محمود هاشمى شاهرودى(مد ظله) در سالهاى تحصيل خود از محضر استادان بسيارى بهره برد. مهم‌ترين و اصلی‌ترين استاد او در درس خارج آيت الله العظمى شهيد سيد محمد باقر صدر بود. از ديگر استادان آيت الله العظمی هاشمى شاهرودى(مد ظله)، حضرت امام خمينى(ره) و حضرت آيت الله العظمى خويى(ره) را می توان نام برد.
هاشمى شاهرودى در سال هاى تحصيل و تدريس، فعاليتهاى سياسى بسيارى را پديد آورده است. در پى يورش مزدوران رژيم صدام به علما و انديشمندان در سال 1974 ميلادى، آيت‌الله العظمی هاشمى شاهرودى به زندان افتاد و شكنجه‌هاى فراوان بدنى و روحى را به جان خريد. او در پى تظاهرات مردم عراق پس از پيروزى انقلاب اسلامى ايران به رهبرى امام(ره)، بويژه در نجف، و در گراميداشت اين پيروزى، تحت پيگرد رژيم بعث قرار گرفت و به سفارش شهيد صدر(ره) به وطن خود بازگشت تا وكالت عام شهيد صدر و نمايندگى او را نزد امام خمينى(ره) بر عهده گيرد.
او با ورود به ايران به خدمت امام خمينى(ره) مشرف شد و با موافقت ايشان، رابط امام(ره) و شهيد صدر(ره) شد و پيام هاى علمى نجف را به سمع امام(ره) مى‌رساند. او با دستور آيت‌الله العظمی خامنه اى كه در آن زمان با حكم امام(ره) مسئوليت نهضت‌هاى اسلامى را بر عهده داشت، تشكيلاتِ جامعه روحانيت مبارز و مجلس اعلى عراق را به راه انداخت و آن را مديريت و سازماندهى كرد. او كه به دستور امام(ره) تدريس و بررسى مسائل فقهى، به ويژه احياى فقه حكومتى استوار بر ادله استنباط جواهرى را بر عهده داشت.
آيت الله العظمی هاشمى شاهرودى سال ها از اعضاى فقهاى شوراى نگهبان بود، تا اينكه با حكم مقام معظم رهبرى به رياست قوه قضائيه منصوب شد. او در طول مسئوليت خود در قوه قضائيه، خدمات بسيارى را انجام داد كه توسعه قضايى، تسريع در رسيدگى به پرونده‌ها و ايجاد ارتباط مردمى از جمله آنهاست. پس از مسئولیت در قوه قضایه حضرت آیة الله العظمی هاشمی شاهرودی با شروع مجدد درسهای فقه و اصول خود در شهر مقدس قم در کنار فعالیت‌های مؤثر سیاسی و استمرار خدمات شایان خود به نظام مقدس اسلامی، مسئولیت خطیر مرجعیت دینی را نیز بر عهده گرفت.
هاشمى شاهرودى که رياست مؤسسه دايرة‌المعارف فقه اسلامى را برعهده داشته، مقالات فراوانى در فصلنامه فقه اهل بيت (علیهم السلام) به چاپ رسانده بود و در زمينه‌هاى گوناگون نزدیک به 26 جلد کتاب منتشر كرده بود. عضویت در مجمع جهانی اهل بيت(علیهم السلام)، مجمع جهانى تقريب مذاهب اسلامى، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و ریاست هیئت عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه بخشی دیگر از مسئولیت‌های این روحانی فقید بود.
پس از آن به حلقه درس آيت الله العظمى شهيد سيد محمد باقر صدر پيوست و سال ها در خدمت استاد خود، مبانى اجتهاد در اصول و فقه را به خوبى آموخت و در درس ديگر مراجع آن روز نجف ـ از جمله امام خمينى(ره) و آیت الله العظمی خویی (ره) ـ نيز با جديت شركت جست و بهره‌هاى فراوان برد. آيت‌الله العظمی سيد محمود هاشمى شاهرودى(مد ظله) در سالهاى تحصيل خود از محضر استادان بسيارى بهره برد. مهم‌ترين و اصلی‌ترين استاد او در درس خارج آيت الله العظمى شهيد سيد محمد باقر صدر بود. از ديگر استادان آيت الله العظمی هاشمى شاهرودى(مد ظله)، حضرت امام خمينى(ره) و حضرت آيت الله العظمى خويى(ره) را می توان نام برد.
هاشمى شاهرودى در سال هاى تحصيل و تدريس، فعاليتهاى سياسى بسيارى را پديد آورده است. در پى يورش مزدوران رژيم صدام به علما و انديشمندان در سال 1974 ميلادى، آيت‌الله العظمی هاشمى شاهرودى به زندان افتاد و شكنجه‌هاى فراوان بدنى و روحى را به جان خريد. او در پى تظاهرات مردم عراق پس از پيروزى انقلاب اسلامى ايران به رهبرى امام(ره)، بويژه در نجف، و در گراميداشت اين پيروزى، تحت پيگرد رژيم بعث قرار گرفت و به سفارش شهيد صدر(ره) به وطن خود بازگشت تا وكالت عام شهيد صدر و نمايندگى او را نزد امام خمينى(ره) بر عهده گيرد.
او با ورود به ايران به خدمت امام خمينى(ره) مشرف شد و با موافقت ايشان، رابط امام(ره) و شهيد صدر(ره) شد و پيام هاى علمى نجف را به سمع امام(ره) مى‌رساند. او با دستور آيت‌الله العظمی خامنه اى كه در آن زمان با حكم امام(ره) مسئوليت نهضت‌هاى اسلامى را بر عهده داشت، تشكيلاتِ جامعه روحانيت مبارز و مجلس اعلى عراق را به راه انداخت و آن را مديريت و سازماندهى كرد. او كه به دستور امام(ره) تدريس و بررسى مسائل فقهى، به ويژه احياى فقه حكومتى استوار بر ادله استنباط جواهرى را بر عهده داشت.
آيت الله العظمی هاشمى شاهرودى سال ها از اعضاى فقهاى شوراى نگهبان بود، تا اينكه با حكم مقام معظم رهبرى به رياست قوه قضائيه منصوب شد. او در طول مسئوليت خود در قوه قضائيه، خدمات بسيارى را انجام داد كه توسعه قضايى، تسريع در رسيدگى به پرونده‌ها و ايجاد ارتباط مردمى از جمله آنهاست. پس از مسئولیت در قوه قضایه حضرت آیة الله العظمی هاشمی شاهرودی با شروع مجدد درسهای فقه و اصول خود در شهر مقدس قم در کنار فعالیت‌های مؤثر سیاسی و استمرار خدمات شایان خود به نظام مقدس اسلامی، مسئولیت خطیر مرجعیت دینی را نیز بر عهده گرفت.
هاشمى شاهرودى که رياست مؤسسه دايرة‌المعارف فقه اسلامى را برعهده داشته، مقالات فراوانى در فصلنامه فقه اهل بيت (علیهم السلام) به چاپ رسانده بود و در زمينه‌هاى گوناگون نزدیک به 26 جلد کتاب منتشر كرده بود. عضویت در مجمع جهانی اهل بيت(علیهم السلام)، مجمع جهانى تقريب مذاهب اسلامى، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و ریاست هیئت عالی حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه بخشی دیگر از مسئولیت‌های این روحانی فقید بود.