دلیل شهرت

دانشمند/عالم

اخترشناس، اخترفیزیکدان، نویسنده، فرهنگ‌نویس، زبان‌شناس

علت وفات

کهولت سن

محمد حیدری ملایری فیزیک‌دان و اخترشناس اهل ایران بود که از سال‌های پایانی دههٔ ۱۳۵۰ (۱۹۷۰ م) به فرانسه رفت و در آنجا زندگی و پژوهش کرد. وی در حوزه زبان‌شناسی و گویش‌ها نیز فعالیت داشت. یکی از دستاوردهای حیدری‌ملایری در رابطه با جرم بیشینه ستارگان بود. وی همچنین به زبان‌شناسی و تاریخ نیز علاقه داشت و با زبان‌های فارسی باستان، فارسی میانه، پارتی، اوستایی، سنسکریت، یونانی و لاتین آشنایی داشت، و دربارهٔ بیست گویش زبان فارسی پژوهش و مطالعه کرد. محمد حیدری ملایری پیش از حضورش در جایگاه یک اخترشناس، با ترجمهٔ دو کتاب اخترشناسی به نام «ستاره‌ها» (زیم و بیکر) و «شگفتی‌های آسمان شب» (زیگل) و نیز کتاب «ستاره‌ای به نام خورشید» (گاموف) شناخته می‌شود.

ملایری در رصدخانه پاریس به عنوان پژوهشگر فعالیت داشت. وی سرپرست گروهی از اخترفیزیک‌دانان بین‌المللی بود که در مورد پیدایش ستارگان پرجرم و تأثیر این ستارگان بر پیرامون‌شان پژوهش می‌کردند. همچنین نتایج مطالعات و پژوهش‌های چند سال اخیر او برپایه داده‌هایی بود که او با به‌کاربردن تلسکوپ فضایی هابل، متعلق به سازمان ناسا، به دست آورد. وی در سال ۱۳۶۴ خورشیدی (۱۹۸۵ میلادی) به گروه اخترشناسان رصدخانه جنوبی اروپا (ESO) که در شیلی قرار دارد، پیوست. اقامت او در شیلی ۷ سال به طول انجامید و در ضمن فعالیت‌های پژوهشی‌اش از ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۰، معاونت دپارتمان اخترشناسی رصدخانه اروپایی را هم به‌عهده داشت. وی همچنین مقالاتی در حوزه ستاره‌شناسی نوشت. ملایری همچنین یک واژه‌نامه چندزبانه اخترشناسی و اخترفیزیک نیز تألیف کرد.