فاخره صبا
اطلاعات شناسنامه ای
تاریخ تولد: ۱۲۹۹/۰۸/۱۳
تاریخ وفات: ۱۳۸۶/۰۴/۲۲
محل وفات:
محل دفن: قطعه هنرمندان بهشت زهرا، تهران، ایران
دلیل شهرت
هنرمند
خواننده اپرا (متزو سوپرانو)، نویسنده و فرهنگنویسعلت وفات
کهولت سن
توضیحات و جزئیات بیشتر
فاخره فرزند فرخ صبا بود و ابوالحسن صبا (استاد بزرگ موسیقی ایران) پسر عموی پدرش می‌شد. او در دوازده سالگی برای آموختن آواز به مدرسه کلنل وزیری رفت و نزد عبدالعلی وزیری تحصیل کرد و نواختن پیانو را نیز یاد گرفت. همزمان با یادگیری موسیقی ایرانی نزد عبدالله دوامی موسیقی‌دان و ردیف‌دان برجسته ایرانی، موسیقی کلاسیک را نیز نزد مادام سابارسکی و کنت مونت فورت شروع کرد. سپس آموختن پیانو را نزد مشیر همایون شهردار تکمیل کرد و آواز و اپرا را نزد خانم نوردین و لیلی بارا آموخت و کنسرت‌هایی هم همراه با لیلی بارا یا خود به تنهایی در کلوپ ارامنه اجرا کرد.
خانم صبا سپس برا ی ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در کنسرواتوار پاریس موسیقی را ادامه داد. او در سال ۱۳۲۶ فارغ‌التحصیل شد و به ایران بازگشت.
در بازگشت به ایران، به استخدام هنرستان عالی موسیقی درآمد و همزمان با گروه‌های موسیقی کلاسیک در اداره کل هنرهای زیبای ایران، در امر آموزش و اجرا همکاری داشت.
در سالهای ۱۳۴۱ هنگامی که منیر وکیلی اولین صحنه‌های اپرایی را در ایران روی صحنه آورد، در آنها اجرا داشت. او در اپرای مادام باترفلای پوچینی نقش سوسوکیرا داشت، و تراویا تای وردی را در تلویزیون و در سالن وزارت فرهنگ و هنر اپرای ارفه و اوریدیس کریستف ویلیبالد گلوک و بعداً در سالن سعدی اپرای تک صحنه‌ای جمیله بیزه در سال ۱۳۴۶ نخستین اپرای کلاسیک به نام کوزی فان توته، اثر موتسارت به طور کامل در تالار وزارت فرهنگ و هنر به روی صحنه رفت و فاخره صبا نقش دورابلا را اجرا کرد. او در اپرای «دلاور سهند» (اثر سعدی حسنی، موسیقی احمد پژمان و به رهبری حشمت سنجری و با خوانندگی حسین سرشار، سودابه تاجبخش، آلک ملکونیان و روبن آقا بگیانس و خودش) نقش «آذر» را اجرا کرد.
او در اوایل سالهای دهه ۱۳۴۰ کم‌کم از کار حرفه‌ای کنار رفت ولی تا ۲۱ اردبیهشت ۱۳۵۹ که سازمان اپرا و باله و ژونس موزیکال جوانان منحل شد امکان خوانندگی را داشت. خوانندگانی چون منصوره قصری، محمد نوری و شهلا میلانی از شاگردان آواز او بودند.
فاخره صبا علاوه بر خوانندگی استعداد نویسندگی نیز داشت و مقالات متعددی در دائرةالمعارف مصاحب نوشته‌است. او و همسرش، علیرضا افضلی پور بنیان‌گذار دانشگاه در کرمان بودند.فاخره صبا به همراه همسرش و خانواده آقای محمدعلی آشتیانی که یار و یاور و دوست و برادر مهندس افضلی پور بود سالها در کنار یکدیگر زندگی کردند و بعد از درگذشت مهندس افضلی پور، فاخره صبا از دور و نزدیک، مراقب احوال دانشگاه کرمان و کتابخانه آن بود.
خانم صبا سپس برا ی ادامه تحصیل به فرانسه رفت و در کنسرواتوار پاریس موسیقی را ادامه داد. او در سال ۱۳۲۶ فارغ‌التحصیل شد و به ایران بازگشت.
در بازگشت به ایران، به استخدام هنرستان عالی موسیقی درآمد و همزمان با گروه‌های موسیقی کلاسیک در اداره کل هنرهای زیبای ایران، در امر آموزش و اجرا همکاری داشت.
در سالهای ۱۳۴۱ هنگامی که منیر وکیلی اولین صحنه‌های اپرایی را در ایران روی صحنه آورد، در آنها اجرا داشت. او در اپرای مادام باترفلای پوچینی نقش سوسوکیرا داشت، و تراویا تای وردی را در تلویزیون و در سالن وزارت فرهنگ و هنر اپرای ارفه و اوریدیس کریستف ویلیبالد گلوک و بعداً در سالن سعدی اپرای تک صحنه‌ای جمیله بیزه در سال ۱۳۴۶ نخستین اپرای کلاسیک به نام کوزی فان توته، اثر موتسارت به طور کامل در تالار وزارت فرهنگ و هنر به روی صحنه رفت و فاخره صبا نقش دورابلا را اجرا کرد. او در اپرای «دلاور سهند» (اثر سعدی حسنی، موسیقی احمد پژمان و به رهبری حشمت سنجری و با خوانندگی حسین سرشار، سودابه تاجبخش، آلک ملکونیان و روبن آقا بگیانس و خودش) نقش «آذر» را اجرا کرد.
او در اوایل سالهای دهه ۱۳۴۰ کم‌کم از کار حرفه‌ای کنار رفت ولی تا ۲۱ اردبیهشت ۱۳۵۹ که سازمان اپرا و باله و ژونس موزیکال جوانان منحل شد امکان خوانندگی را داشت. خوانندگانی چون منصوره قصری، محمد نوری و شهلا میلانی از شاگردان آواز او بودند.
فاخره صبا علاوه بر خوانندگی استعداد نویسندگی نیز داشت و مقالات متعددی در دائرةالمعارف مصاحب نوشته‌است. او و همسرش، علیرضا افضلی پور بنیان‌گذار دانشگاه در کرمان بودند.فاخره صبا به همراه همسرش و خانواده آقای محمدعلی آشتیانی که یار و یاور و دوست و برادر مهندس افضلی پور بود سالها در کنار یکدیگر زندگی کردند و بعد از درگذشت مهندس افضلی پور، فاخره صبا از دور و نزدیک، مراقب احوال دانشگاه کرمان و کتابخانه آن بود.